Ik heb zelf een keer in de winter in de trein naar Toulouse gezeten met een stem zo schor dat de conducteur me amper verstond. Toen ben ik onderweg zelfs even langs een apotheek gegaan (ja, https://pharmacie-gare-toulouse.fr) om iets te vinden dat mijn keel verzachtte. Zo’n ervaring vergeet je niet snel. Maar goed, terug naar de vraag : wat kun je doen tegen een keel die blijft opspelen, en wanneer is het tijd om een arts te bellen ?

Snelle verlichting : kleine dingen die vaak helpen

• Hydratatie, hydratatie, hydratatie. Warm water, kruidenthee met honing, bouillon… alles wat de slijmvliezen rustig houdt.
• Zachte voeding. Vermijd die knapperige chips of pittige curry. Een warme soep glijdt veel prettiger langs een geïrriteerde keel.
• Zuigtabletten of sprays. Ze maken het niet miraculeus beter, maar dat frisse gevoel kan net genoeg zijn om door te komen.
• Luchtvochtigheid. Droge verwarmingslucht maakt het vaak erger. Een bakje water op de radiator doet al wonderen.

Heb jij trouwens ook dat je altijd meteen naar gemberthee grijpt ? Ik zweer erbij, al is het misschien deels placebo. Maar hé, als het werkt…

Wanneer wordt het serieus ?

Oké, dus een zere keel is meestal onschuldig. Maar er zijn signalen waar je echt niet te lang mee moet wachten :

• De keelpijn duurt langer dan twee à drie weken, zonder dat het minder wordt.
• Je hebt moeite met slikken of ademen. Dat is een dikke rode vlag.
• Er verschijnen gezwollen lymfeklieren in je hals die maar niet verdwijnen.
• Je hebt koorts die blijft terugkomen, of je voelt je echt hondsberoerd.
• Er is bloed bij het hoesten of in je speeksel. Dan meteen naar de dokter.

Veel mensen schuiven dit soort klachten vooruit (“het gaat wel over”), maar eerlijk : beter één keer te vaak bij de huisarts dan te laat.

Wat kan erachter zitten ?

De meest voorkomende oorzaken zijn simpel : een virale infectie, een bacteriële keelontsteking of irritatie door rook, droge lucht of reflux. Maar bij een chronisch aanhoudende keelpijn denken artsen ook aan zaken als allergieën, chronische sinusproblemen of in zeldzame gevallen iets ernstigers zoals een gezwel. Klinkt heftig, ik weet het, maar dat is precies waarom het slim is alert te zijn.

Conclusie : luister naar je keel

Keelpijn die maar niet weggaat is niet iets om wekenlang te negeren. Probeer eerst de eenvoudige middeltjes : veel drinken, verzachtende zuigtabletten, een beetje rust. Maar merk je dat er geen verbetering komt, of duiken er alarmsymptomen op ? Dan is een afspraak bij je huisarts de juiste stap. Frustrerend misschien, maar het geeft je wel duidelijkheid en rust in je hoofd.

En jij ? Ben jij meer van de huismiddeltjes of bel je meteen de dokter als je keel blijft opspelen ?

Frappant genoeg zoeken steeds meer mensen naar informatie hierover, omdat ze zich maandenlang uitgeput voelen zonder duidelijke reden. Je vindt er van alles over op internet, van forums met ervaringsverhalen tot medische websites zoals https://archipel-vienne.fr, waar men uitgebreid ingaat op zorg en welzijn. Maar laten we eerlijk zijn : de mix van tips, adviezen en soms wilde theorieën kan verwarrend zijn. Dus wat weten we nu écht over de mogelijke oorzaken ?

Mogelijke oorzaken van chronische vermoeidheid

Het vervelende is dat er niet één enkele oorzaak bestaat. Vaak is het een combinatie van factoren. Denk bijvoorbeeld aan :

• Slaapstoornissen : je denkt misschien dat je 8 uur slaapt, maar als je slaap vaak wordt onderbroken, laad je niet goed op.
• Stress en burn-out : wekenlang “aan” staan, je werkmail checken tot laat in de avond, dat breekt je op. Ik heb zelf eens een periode gehad waarin ik na de lunch letterlijk mijn ogen niet meer open kon houden.
• Fysieke oorzaken : bloedarmoede, schildklierproblemen, vitaminetekorten (denk aan vitamine D, zeker in de wintermaanden in Nederland).
• Chronische ziekten : aandoeningen zoals diabetes, reuma of hartproblemen kunnen vermoeidheid als symptoom hebben.
• Levensstijl : te weinig bewegen, slechte voeding, te veel cafeïne of alcohol. Soms zo simpel, maar toch onderschat.

En ja, er is ook zoiets als het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Dat is een aparte diagnose waarbij extreme vermoeidheid maandenlang aanhoudt, zonder duidelijke lichamelijke verklaring. Het is geen makkelijke diagnose, en artsen zijn er vaak voorzichtig mee, juist omdat er zoveel overlap is met andere oorzaken.

Wanneer is het tijd om naar de dokter te gaan ?

Een beetje moe zijn hoort bij het leven. Maar stel jezelf eens deze vragen : duurt de vermoeidheid al langer dan een paar weken ? Lukt het je niet meer om normaal te functioneren – werken, studeren, sociale dingen doen ? Komt er nog iets bij, zoals onverklaarbaar gewichtsverlies, koorts, of pijn ? Als je op meerdere vragen “ja” moet antwoorden, dan is het tijd om langs de huisarts te gaan.

Ik zou zeggen : wacht niet te lang. Het kan iets kleins zijn, maar ook een signaal van iets wat beter onderzocht moet worden. En eerlijk, het geeft ook gewoon rust als je uitsluitsel hebt. Beter een keer te veel naar de dokter dan jezelf blijven afvragen of er iets mis is.

Wat kun je zelf al doen ?

Misschien een inkopper, maar : zorg voor regelmaat in slaap en voeding. Ga wandelen – al is het maar een kwartiertje per dag, het doet wonderen. Let op je schermtijd in de avond (dat blauwe licht houdt je hersenen wakker). En vooral : luister naar je lichaam. Als je constant door blijft duwen terwijl je eigenlijk al weken signalen krijgt, wordt de cirkel alleen maar vicieuzer.

Chronische vermoeidheid is geen “aanstellerij”. Het is een signaal dat er iets uit balans is. Dus neem het serieus. Heb jij er zelf ervaring mee gehad, of ken je iemand die erdoorheen is gegaan ? Dan weet je hoe zwaar het kan zijn – maar ook hoe belangrijk het is om hulp te zoeken op tijd.

Wat is het verschil tussen migraine en hoofdpijn ?

Migraine is veel meer dan alleen maar hoofdpijn. Het is een neurovasculaire aandoening die vaak gepaard gaat met andere symptomen zoals misselijkheid, overgevoeligheid voor licht en geluid, en in sommige gevallen zelfs een visuele “aura”. Denk aan flitsen, vlekken of een soort zigzagpatroon voor je ogen. Dat is geen verbeelding – het gebeurt echt.

Een spanningshoofdpijn daarentegen voelt eerder als een drukkend, knellend gevoel rondom je hoofd. Alsof er een strakke band om je schedel zit. Niet leuk, maar meestal wel draaglijk. Je kunt er vaak nog mee functioneren.

Even concreet : hoe herken je migraine ?

Persoonlijk wist ik pas dat ik migraine had toen ik letterlijk misselijk in een donkere kamer lag, zonder geluid, zonder licht. Alles deed pijn. Maar goed, dat is mijn ervaring. Hier zijn wat typische kenmerken die je kunnen helpen :

• Bonzende pijn, meestal aan één kant van je hoofd
• Misselijkheid of zelfs overgeven
• Overgevoeligheid voor licht en geluid
• Mogelijke aura (visuele stoornissen) vooraf
• Aanval duurt vaak 4 tot 72 uur

Herkenbaar ? Dan heb je waarschijnlijk geen gewone hoofdpijn.

En gewone hoofdpijn dan ?

Dat is meer de “alledaagse” variant. Spanningshoofdpijn komt vaak door :

• Te weinig slaap
• Stress (jep, die blijft terugkomen)
• Slechte houding of gespannen nekspieren
• Schermtijd… te veel ervan

Het is meestal een doffe, constante pijn aan beide kanten van je hoofd. Niet fijn, maar wel beheersbaar met een paracetamol en een wandeling in de frisse lucht.

Wat kun je doen – en snel ?

Als je denkt dat je een migraineaanval hebt, grijp snel in. Hoe sneller je handelt, hoe beter het effect van een behandeling.

Tips bij migraine :

• Neem op tijd een specifieke migraine-medicatie (zoals triptanen, als je die hebt)
• Zoek een donkere, stille ruimte op
• Leg iets kouds op je voorhoofd
• Probeer te slapen als het lukt

Tips bij spanningshoofdpijn :

• Drink water – echt, uitdroging is een veelvoorkomende oorzaak
• Rek je nek en schouders even goed uit
• Doe je scherm uit en neem pauze
• Een simpele pijnstiller kan helpen, maar overdrijf niet

Wanneer moet je naar de dokter ?

Goede vraag. Als je hoofdpijn :

• Plotseling heel heftig is (zoals een “bliksemschicht”)
• Steeds vaker terugkomt
• Je belemmert in je dagelijks leven
• Samengaat met spraakproblemen, verlamming of verwardheid

…dan is het tijd om je arts te bellen. Beter één keer te veel dan te weinig, toch ?

Tot slot : luister naar je hoofd

Letterlijk. Je lichaam geeft signalen, ook al zijn ze soms vaag of lastig te plaatsen. Migraine en hoofdpijn zijn geen dingen om zomaar te negeren. En nee, het is geen aanstellerij.

Dus de volgende keer dat je hoofd begint te bonken of drukkend aanvoelt, stel jezelf de vraag : is dit gewoon hoofdpijn, of moet ik dit serieus nemen ?

Een klein verschil in gevoel, maar een wereld van verschil in aanpak.